Με βολές κατά στόχων κατά μήκος της Τουρκοσυριακής μεθορίου και εντός του εδάφους της Συρίας απάντησε το τουρκικό πυροβολικό περί τις 22.00 το βράδυ της Τετάρτης στην έκρηξη βλήματος όλμου στην παραμεθόριο πόλη της Τουρκίας Akçakale.
Τουρκικές πηγές ανέφεραν οι βολές πυροβολικού έπληξαν συστοιχίες ραντάρ της Συρίας οι οποίες ήταν ενεργές. Πολύ πιθανόν αυτό το χτύπημα να αποτελεί προοίμιο γενικότερης επίθεσης εντός των επομένων ωρών, με τους διεθνείς αναλυτές να εκτιμούν πως η Τουρκία κάνει πράξη τις εξαγγελίες των προηγούμενων εβδομάδων, όταν και είχε ξεκαθαρίσει πως ο... «κόμπος έχει φθάσει στο χτένι» τόσο με τις κινήσεις του κυβερνητικού στρατού στα σύνορά της όσο και με το «φλέγον» ζήτημα των Σύρων προσφύγων στο έδαφός της (τουλάχιστον 100.000). Η εμπλοκή του τουρκικού πυροβολικού ήταν αναμενόμενη μετά και την ανακοίνωση της τουρκικής κυβέρνησης ότι το... «ποτήρι ξεχείλισε» και πως θα υπάρξει ανταπόδοση του χτυπήματος.
Σύμφωνα με τα όσα μετέδωσε το αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera, λίγο μετά τις 01.30 τα ξημερώματα, ώρα Ελλάδος, η κατάσταση στην Akçakale παραμένει ήρεμη, με τους ορισμένους κατοίκους να κυκλοφορούν στους δρόμους.
Η παρουσία δυνάμεων του στρατού και της αστυνομίας σε συνοικίες της πόλης είναι έντονη ενώ όπως δήλωσαν πολίτες, κατά διαστήματα ακούγονται εκρήξεις σε μακρινή απόσταση.
Οι συριακοί όλμοι «άναψαν τα αίματα»
Η απότομη κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Τουρκίας και Συρίας άρχισε αργά το απόγευμα, μετά την έκρηξη βλήματος όλμου που προερχόταν από το συριακό έδαφος κι έπληξε τη συνοριακή κωμόπολη Akçakale, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν πέντε Τούρκοι πολίτες. Αμέσως, τέθηκαν σε κόκκινο συναγερμό οι ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας, ενώ το τουρκικό ΓΕΕΘΑ τέθηκε σε πολεμική ετοιμότητα. Εικόνες από τα διεθνή πρακτορεία έδειχναν ανθρώπους να τρέχουν πανικόβλητοι μέσα σε ένα πυκνό κύμα καπνού και σκόνης, την ίδια στιγμή που άνθρωποι (ανάμεσά τους και αστυνομικοί) βρίσκονταν πεσμένοι στο έδαφος.
Όπως μετέδωσε το Reuters, πέντε άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και μια γυναίκα, σκοτώθηκαν στη διάρκεια της επίθεσης, βυθίζοντας στο πένθος την τοπική κοινότητα.
Αργότερα, στις 19.30, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Μπουλέντ Αρίντς, δήλωσε πως η ενέργεια αυτή δεν θα μείνει αναπάντητη, υπογραμμίζοντας πως «στο Διεθνές Δίκαιο υφίσταται η έννοια της ανταπόδοσης». Ύστερα από λίγες ώρες ακολούθησαν οι βολές του τουρκικού πυροβολικού κατά στρατιωτικών στόχων εντός του συριακού εδάφους, κάνοντας τη διεθνή κοινότητα να «παγώσει».
Με νεώτερη δήλωσή του, ο Μπουλέντ Αρίντς, ξεκαθάρισε ότι η επίθεση εντάσσεται στα νόμιμα μέσα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα κυρίαρχο κράτος προκειμένου να προστατέψει τους πολίτες του.
«Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας στην περιοχή των συνόρων ανταποκρίθηκαν άμεσα σε αυτή τη βδελυρή επίθεση, σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες εμπλοκής. Οι στόχοι χτυπήθηκαν με πυρά πυροβολικού, έχοντας εντοπιστεί νωρίτερα μέσω ραντάρ. Πρόκειται για μια ξεκάθαρη απάντηση σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Δεν έχουμε τυφλωθεί από την οργή, ωστόσο θα προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας μέχρι το τέλος, αντιμετωπίζοντας μια επίθεση στο έδαφός μας που σκότωσε πολίτες μας», εξήγησε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
«Η Τουρκία ποτέ δεν θα αφήσει αναπάντητες τέτοιου είδους προκλήσεις από το συριακό καθεστώς κατά της εθνικής μας ασφάλειας», πρόσθεσε.
Λόγω των ραγδαίων εξελίξεων, ο πρωθυπουργός της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ακύρωσε όλες τις υποχρεώσεις του, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, συνομίλησε τηλεφωνικά με τον γενικό γραμματέα του Ο.Η.Ε., Μπαν Κι Μουν. Νωρίς το βράδυ της Τετάρτης υπήρξε και κατ’ ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού με τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.
Όπως μετέδωσε το Associated Press, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κάλεσε αργά το βράδυ της Τετάρτης το ΝΑΤΟ να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να σταματήσει η επιθετικότητα της Συρίας και να εξασφαλιστεί ότι η Δαμασκός σέβεται την εδαφική κυριαρχία της Άγκυρας.
«Αυτή είναι μια πράξη επιθετικότητας εναντίον της Τουρκίας από την πλευρά της Συρίας και αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, καθώς επίσης και παραβίαση της Διεθνούς Ειρήνης και Ασφάλειας», επισημαίνεται σε επιστολή που απέστειλε στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Έκτακτη συνεδρίαση του ΝΑΤΟ
Όπως ήταν φυσικό, ενημερώθηκαν αμέσως τα όργανα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και κατόπιν συνεννοήσεως μεταξύ του γενικού γραμματέα, Άντερς Φον Ράσμουσεν και του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, συμφωνήθηκε η συνάντηση των μονίμων αντιπροσώπων καταρχήν κι αργότερα ενδεχομένως, και σε ανώτερο επίπεδο ενημέρωση των χωρών - μελών της συμμαχίας.
Ακολούθησε επίσημη επιβεβαίωση από το ΝΑΤΟ πως οι πρεσβευτές των χωρών - μελών του θα συνεδρίαζαν στις Βρυξέλλες, βάσει του άρθρου 4 του καταστατικού της Συμμαχίας, για να διαβουλευθούν γύρω από τις εξελίξεις μετά τη συριακή επίθεση με όλμους κατά της Τουρκίας. Η συνεδρίαση έληξε στις 23.43 το βράδυ, ώρα Ελλάδος και σύμφωνα με την ανακοίνωση της Συμμαχίας, «το ΝΑΤΟ δηλώνει τη στήριξή του στην Τουρκία».
«Στο πνεύμα του αδιαίρετου της ασφάλειας και της αλληλεγγύης που απορρέουν από τη Συνθήκη της Ουάσιγκτον, η Συμμαχία συνεχίζει να στέκεται στο πλευρό της Τουρκίας και απαιτεί την άμεση παύση των επιθετικών ενεργειών εναντίον συμμάχου της. Παράλληλα, καλεί το συριακό καθεστώς να θέσει τέλος στην κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου», αναφέρεται συγκεκριμένα.
Η συριακή αντίδραση
Από την πλευρά του ο υπουργός Πληροφοριών της Συρίας προσπάθησε να ρίξει τους τόνους, καλώντας τις εμπλεκόμενες πλευρές σε αυτοσυγκράτηση.
Στη συνέχεια εξέφρασε τα συλλυπητήρια του στους συγγενείς των θυμάτων, υπογραμμίζοντας ότι έχουν ξεκινήσει έρευνες για τις ακριβείς συνθήκες πρόκλησης του τραγικού συμβάντος.
«Η Συρία εκφράζει τα βαθύτερα συλλυπητήρια της στις οικογένειες των θυμάτων και στους φίλους μας, τον τουρκικό λαό», σημείωσε ο Ομράν Ζοαμπί.
Παράλληλα όμως δεν παρέλειψε να απευθύνει έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα να στηρίξει τη Δαμασκό στη μάχη που δίνει «κατά των δυνάμεων της τρομοκρατίας».
«Σεβόμαστε την κυριαρχία των γειτονικών χωρών, ωστόσο καλούμε κράτη και κυβερνήσεις να δράσουν με σοφία και λογική, να δείξουν σεβασμό στην κυριαρχία της Συρίας και να σταματήσουν τη διέλευση τρομοκρατών στα εδάφη της», πρόσθεσε.
Παρά τις διεθνείς πιέσεις, ο κυβερνητικός στρατός συνεχίζει τις επιχειρήσεις κατά των αντικαθεστωτικών, με τον πρόεδρο της χώρας, Μπασάρ αλ-Άσαντ, να απορρίπτει οποιοδήποτε αίτημα για διάλογο, κάνοντας λόγο για «δυνάμεις αποσταθεροποίησης που λειτουργούν βάσει ξένου "δακτύλου" και στόχο έχουν να θέσουν σε κίνδυνο την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας».
Ξεκάθαρη η στάση των Η.Π.Α.
Σχεδόν από την πρώτη στιγμή οι Η.Π.Α. εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην Τουρκία, εκφράζοντας παράλληλα την οργή τους για το συγκεκριμένο χτύπημα που στοίχισε τη ζωή σε αμάχους.
Ο Λευκός Οίκος καταδίκασε, μέσω εκπροσώπου του, τη φονική επίθεση, εκφράζοντας τη σαφή στήριξη του προς την Τουρκία, η οποία αποτελεί παραδοσιακό σύμμαχο των Η.Π.Α..
«Βρισκόμαστε στο πλευρό της συμμάχου Τουρκίας. Όλα τα υπεύθυνα έθνη πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι είναι πλέον καιρός για τον Άσαντ να παραιτηθεί, να κηρύξει κατάπαυση του πυρός και να αρχίσει η πολύ-αναμενόμενη διαδικασία πολιτικής μετάβασης», εξήγησε ο Τόμι Βίετορ.
Νωρίτερα το υπουργείο Άμυνας των Η.Π.Α. καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο τη φονική επίθεση, υπογραμμίζοντας ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση.
«Αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα της διεφθαρμένης συμπεριφοράς του συριακού καθεστώτος και γι αυτό πρέπει να αποχωρήσει. Πραγματικά, λυπούμαστε για τις ανθρώπινες απώλειες στην Τουρκία, η οποία αποτελεί έναν ισχυρό σύμμαχο», εξήγησε από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του υπουργείου, Τζορτζ Λιτλ.
Δήλωση για τα τραγικά γεγονότα στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία έκανε και η επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Χίλαρι Κλίντον, η οποία φρόντιζε να εξαπολύσει για πολλοστή φορά τα πυρά της κατά του καθεστώτος. Ειδικότερα, από το Καζακστάν, όπου βρίσκεται, δήλωσε οργισμένη για τη συριακή επίθεση στην Τουρκία, εκφράζοντας παράλληλα τη λύπη του αμερικανικού λαού για τον θάνατο Τούρκων πολιτών.
«Συνεργαζόμαστε στενά με τους φίλους μας στην Τουρκία. Συνομιλούμε με τον υπουργό Εξωτερικών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως πως όλα αυτά (οι επιθέσεις) συμβαίνουν σε ένα καθεστώς που έχει προκαλέσει απίστευτες συμφορές στον λαό του», σημείωσε.
Κορυφώνεται η σύγκρουση
Κατά τους Τούρκους σχολιαστές στα Μ.Μ.Ε., η έκρηξη του βλήματος όλμου στην Akçakale ήταν επί της ουσίας μία πρόκληση προς την Τουρκία να εμπλακεί σε πολεμική αναμέτρηση.
Τις τελευταίες εβδομάδες, όλες οι ενδείξεις προϊδέαζαν για μία επερχόμενη κλιμάκωση της αναμέτρησης μεταξύ Άγκυρας και Δαμασκού. Κάτι τέτοιο γινόταν ακόμη πιο σαφές όταν καθημερινά πλήθαιναν οι ενδείξεις για άμεση τουρκική εμπλοκή στα εσωτερικά της Συρίας με τη συνεχώς διογκούμενη ενίσχυση Σύρων αντικαθεστωτικών από την Άγκυρα με όλα τα δυνατά μέσα.
Η Δαμασκός τους τελευταίους μήνες απάντησε στην τουρκική παρέμβαση στις εσωτερικές εξελίξεις στη Συρία δίνοντας τη δυνατότητα στο κουρδικό στοιχείο που πλειοψηφεί πληθυσμιακά στις βόρειες περιοχές της χώρας να αποκτήσει μία σχετική στην αρχή και περισσότερο ολοκληρωτική στη συνέχεια, αυτονομία. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής της ήταν η ανάκτηση από το κουρδικό στοιχείο της διοίκησης των περιοχών αυτών και της ανάρτησης της κουρδικής σημαίας σε όλα τα δημόσια κτήρια κατά μήκος της συριακής μεθορίου προς την Τουρκία.
Παράλληλα, η κουρδική οργάνωση ΡΚΚ, η οποία διατηρεί παραδοσιακά καλές έως κι εξαιρετικές κατά περιόδους σχέσεις με τη Δαμασκό, ενεργοποιήθηκε εντός τους τουρκικού εδάφους και συγκεκριμένα σε περιοχές στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας. Η στρατιωτική επιθετικότητα του ΡΚΚ προκάλεσε σοβαρές αντιδράσεις της τουρκικής κοινής γνώμης, κυρίως λόγω των επανειλημμένων συγκρούσεων με τον τουρκικό στρατό που είχε σαν αποτέλεσμα εκατόμβη νεκρών.
Το χρονικό του Akçakale
Νωρίς το απόγευμα της Τρίτης, ο όλμος που προήλθε στην τουρκική πόλη Akçakale της επαρχίας Sanliurfa κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, άφησε πίσω του τουλάχιστον πέντε νεκρούς και 20 τραυματίες. Μάλιστα, μεταξύ των νεκρών συγκαταλέγονται τέσσερα παιδιά και μία γυναίκα, ενώ μεταξύ των τραυματιών δύο αστυνομικοί.
Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν στο κοντινότερο νοσοκομείο, με σκηνές πανικού να επικρατούν στο σημείο της έκρηξης.
Αμέσως μετά το περιστατικό, ο υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, δήλωσε ότι η κυβέρνηση επέδωσε νότα στη Δαμασκό.
«Η Τουρκία έχει τη δύναμη να υπερασπιστεί τα σύνορά της», είπε.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από μερικές μέρες, το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας είχε προειδοποιήσει την Τουρκία για «προβοκάτσια» στα σύνορά της με τη Συρία, που θα έδινε την αφορμή για στρατιωτική επέμβαση στη γειτονική της χώρα.
Ο.Η.Ε. - Ε.Ε. και ΝΑΤΟ για την επίθεση
Ο Μπαν Κι Μουν, κάλεσε την Τουρκία να «κρατήσει ανοιχτούς όλους τους διαύλους επικοινωνίας με τη Συρία, ώστε να μην αυξηθεί η ένταση μεταξύ των δύο χωρών».
«Ο γενικός γραμματέας του Ο.Η.Ε. ενθάρρυνε τον υπουργό (σ.σ. Αχμέτ Νταβούτογλου) να κρατήσει ανοιχτούς όλους τους διαύλους επικοινωνίας με τις συριακές αρχές με σκοπό να περιοριστεί η ένταση που θα μπορούσε να κορυφωθεί με αφορμή το επεισόδιο αυτό», υπογράμμισε στη διάρκεια επίσημης ενημέρωσης ο εκπρόσωπός του, Μάρτιν Νεσίρκι.
Σημειώνεται πάντως πως νωρίτερα ο Μπαν Κι Μουν προέτρεψε τη συριακή κυβέρνηση να σεβασθεί την εδαφική ακεραιότητα των γειτόνων της και προειδοποίησε πως η 18μηνη σύρραξη στη χώρα αυτή έχει αρχίσει βαθμηδόν να επηρεάζει αρνητικά τις άλλες χώρες στην περιοχή.
«Ο γενικός γραμματέας καλεί όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να μειώσουν την ένταση και να διαμορφώσουν μια δίοδο προς την κατεύθυνση μιας ειρηνικής διευθέτησης της κρίσης στη Συρία», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. συζήτησε αργά το βράδυ της Τετάρτης την ένταση που δημιουργήθηκε ανάμεσα στη Συρία και την Τουρκία έπειτα από επίθεση που δέχθηκε παραμεθόριος τουρκική κοινότητα από όλμους, με αποτέλεσμα πέντε άμαχοι να χάσουν τη ζωή τους.
«Είναι πολύ ανησυχητικό και συζητήθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας σήμερα (χθες) το απόγευμα», τόνισε ο μόνιμος πρεσβευτής της Βρετανίας στον Οργανισμό, Μάρκ Λάιαλ Γκραντ.
Σημειώνεται ότι το 15μελές Συμβούλιο ήδη συνεδρίαζε περί άλλων ζητημάτων όταν η Τουρκία ανακοίνωσε πως έπληξε στόχους εντός της Συρίας σε αντίποινα για τους βομβαρδισμούς με όλμους που δέχθηκε. Επρόκειτο για το πιο σοβαρό μεθοριακό συμβάν στους 18 μήνες που διαρκεί η σύρραξη στη Συρία.
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν, δήλωσε στον Αχμέτ Νταβούτογλου πως καταδικάζει απερίφραστα την επίθεση με όλμους που δέχθηκε η χώρα. Όπως εξήγησε η εκπρόσωπός του, Οάνα Λουνέσκου, «ο Ράσμουσεν συνομίλησε με τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας εκφράζοντας του την απερίφραστη καταδίκη του για το συμβάν».
«Το ΝΑΤΟ εξακολουθεί να παρακολουθεί από κοντά και με μεγάλη ανησυχία την κατάσταση», πρόσθεσε.
Στο θέμα αναφέρθηκε και η εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, Κάθριν Άστον, εστιάζοντας στην ανάγκη ειρηνικής επίλυσης της κρίσης.
