«Τσουχτερά» τεκμήρια για κατοικίες, ΙΧ, ιδιωτικά σχολεία, σκάφη, αεροσκάφη και πισίνες κρύβουν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις.
Η αύξηση των τεκμηρίων σε κάποιες περιπτώσεις αγγίζει ακόμα και το 250% σε σύγκριση με το περασμένο έτος, ενώ περισσότερο κινδυνεύουν όσοι δηλώνουν χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού αρκούν τα «συνήθη» τεκμήρια (ατομικό ή οικογενειακό τεκμήριο 3.000-5.000 ευρώ, ακίνητα και Ι.Χ.) για να μπορεί η εφορία να υπολογίσει από μόνη της ό,τι φορολογητέο εισόδημα και όσο φόρο θέλει, ακόμα και αν δεν υπάρχουν σκάφη αναψυχής, πισίνες, ελικόπτερα ή ιδιωτικά αεροπλάνα.
Ωστόσο από τα τεκμήρια απαλλάσσονται όσοι είναι άνεργοι, αλλά μόνο για το χρονικό διάστημα που λαμβάνουν επίδομα ανεργίας, όσοι υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους, οι φυλακισμένοι, όσοι νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική, όσοι συγκατοικούν με συγγενείς α΄βαθμού που αποδεδειγμένα συμβάλλουν στις δαπάνες με βάση το εισόδημα που δηλώνουν, ορφανοί ανήλικοι, οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους ΙΧ αυτοκίνητα από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους και όσοι προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι από γεγονότα ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Την ίδια ώρα η φορολογική νομοθεσία προσφέρει έξι τρόπους προκειμένου οι φορολογούμενοι να αποφύγουν κάποιες «παγίδες» των τεκμηρίων εισοδήματος.
Συγκεκριμένα:
1. Αποταμιεύσεις παλαιοτέρων ετών. Η ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών είναι η πιο προσφιλή μέθοδος των φορολογουμένων όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα τεκμήρια εισοδήματος. Οι φορολογούμενοι μπορούν να ανατρέξουν στις προηγούμενες δηλώσεις και να συγκεντρώσου τα ποσά που περισσεύουν.
Ειδικότερα για εισοδήματα και δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1.1.2010 και μετά ισχύουν τα εξής:
- Για τον προσδιορισμό κάθε χρόνο, του κεφαλαίου που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος, από τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν υπαχθεί σε φορολογία με τις γενικές διατάξεις ή σε αυτοτελή φορολογία με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης (π.χ. τόκοι καταθέσεων ή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου) ή νόμιμα έχουν απαλλαγεί της φορολογίας (π.χ. υπεραξία από την εξαγορά μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων), καθώς και από τα χρηματικά ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα, χρηματικά ποσά που προέρχονται από την διάθεση περιουσιακών στοιχείων, εισαγωγή συναλλάγματος μη υποχρεωτικά εκχωρητέου στην Τράπεζα της Ελλάδος, δάνεια, δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών καθώς και από οποιαδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί π.χ. αποζημίωση αγροτικών ζημιών λόγω καταστροφής της καλλιέργειας εκπίπτουν οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης.
- Οι ζημίες πρέπει να συμψηφίζονται με τα θετικά εισοδήματα και η αφαίρεση των δαπανών που προσδιορίζονται τεκμαρτά θα γίνεται έστω και αν ο φορολογούμενος εξαιρείται από αυτά (π.χ. ανάπηρος για τη δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου, που απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας, αγορά επιβατικού αυτοκινήτου Ι.Χ., ειδικά διασκευασμένου από πρόσωπο με κινητική αναπηρία άνω του 67%). Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν τεκμαρτές δαπάνες ή αυτές που υπάρχουν είναι μικρότερες των 3.000 ευρώ προκειμένου για άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο και των 5.000 ευρώ, προκειμένου για συζύγους, κατά τον προσδιορισμό κεφαλαίου προηγούμενων ετών θα αφαιρούνται ποσά που θα προσδιορίζονται με βάση την κοινωνική, οικονομική και οικογενειακή κατάσταση των φορολογουμένων και τις αποδεδειγμένες δαπάνες διαβίωσης. Τα ποσά αυτά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερα των 3.000 ευρώ και 5.000 ευρώ αντίστοιχα.
2. Διάθεση περιουσιακών στοιχείων. Χρησιμοποιήσετε τα χρήματα που εισπράξατε από πωλήσεις αυτοκινήτων, ακινήτων, σκαφών αναψυχής κτλ. Ωστόσο τα έσοδα που προέκυψαν από την πώληση μετοχών ή ακινήτων πρέπει να είναι μειωμένα με το κόστος αγοράς τους αν είχαν αγοραστεί, ή με το φόρο δωρεάς αν είχαν αποκτηθεί από δωρεά κ.ο.κ. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες το κόστος απόκτησης των εσόδων αυτών είχε ληφθεί υπόψη ως τεκμήριο κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος του έτους που καταβλήθηκε και ο φορολογούμενος επικαλείται ανάλωση κεφαλαίου του έτους αυτού.
3. Δάνεια, γονικές παροχές. Τα ποσά που προέρχονται από δάνεια συνήθως αποδεικνύονται σωτήρια για την κάλυψη των τεκμηρίων εισοδήματος. Σε κάθε περίπτωση το δάνειο θα πρέπει να έχει ληφθεί πριν γίνει η συγκεκριμένη δαπάνη ενώ η δήλωση για το φόρο δωρεάς ή γονικής παροχής πρέπει να έχει υποβληθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2011.
4. Ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα. Τέτοια ποσά είναι η αποζημίωση για ατύχημα, το εφάπαξ ασφαλιστικού οργανισμού κλπ.
5. Κέρδη από τυχερά παιχνίδια. Τα κέρδη από τυχερά παιχνίδια και λαχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των τεκμηρίων εισοδήματος εφόσον επισυναφθεί σχετική βεβαίωση από τον ΟΠΑΠ ή τη Διεύθυνση Λαχείων. Η εφορία δεν αναγνωρίζει τα κέρδη από καζίνο.
6. Δωρεές από συγγενικά πρόσωπα. Ένας νόμιμος τρόπος κάλυψης τεκμηρίων εισοδήματος είναι οι δωρεές από τρίτα πρόσωπα συγγενικά ή μη.
Αγγελική Κιλιντζόγλου για το moneypost.gr
Η αύξηση των τεκμηρίων σε κάποιες περιπτώσεις αγγίζει ακόμα και το 250% σε σύγκριση με το περασμένο έτος, ενώ περισσότερο κινδυνεύουν όσοι δηλώνουν χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αφού αρκούν τα «συνήθη» τεκμήρια (ατομικό ή οικογενειακό τεκμήριο 3.000-5.000 ευρώ, ακίνητα και Ι.Χ.) για να μπορεί η εφορία να υπολογίσει από μόνη της ό,τι φορολογητέο εισόδημα και όσο φόρο θέλει, ακόμα και αν δεν υπάρχουν σκάφη αναψυχής, πισίνες, ελικόπτερα ή ιδιωτικά αεροπλάνα.
Ωστόσο από τα τεκμήρια απαλλάσσονται όσοι είναι άνεργοι, αλλά μόνο για το χρονικό διάστημα που λαμβάνουν επίδομα ανεργίας, όσοι υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους, οι φυλακισμένοι, όσοι νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική, όσοι συγκατοικούν με συγγενείς α΄βαθμού που αποδεδειγμένα συμβάλλουν στις δαπάνες με βάση το εισόδημα που δηλώνουν, ορφανοί ανήλικοι, οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους ΙΧ αυτοκίνητα από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους και όσοι προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι από γεγονότα ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Την ίδια ώρα η φορολογική νομοθεσία προσφέρει έξι τρόπους προκειμένου οι φορολογούμενοι να αποφύγουν κάποιες «παγίδες» των τεκμηρίων εισοδήματος.
Συγκεκριμένα:
1. Αποταμιεύσεις παλαιοτέρων ετών. Η ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών είναι η πιο προσφιλή μέθοδος των φορολογουμένων όταν αντιμετωπίζουν πρόβλημα με τα τεκμήρια εισοδήματος. Οι φορολογούμενοι μπορούν να ανατρέξουν στις προηγούμενες δηλώσεις και να συγκεντρώσου τα ποσά που περισσεύουν.
Ειδικότερα για εισοδήματα και δαπάνες που πραγματοποιούνται από 1.1.2010 και μετά ισχύουν τα εξής:
- Για τον προσδιορισμό κάθε χρόνο, του κεφαλαίου που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος, από τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν υπαχθεί σε φορολογία με τις γενικές διατάξεις ή σε αυτοτελή φορολογία με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης (π.χ. τόκοι καταθέσεων ή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου) ή νόμιμα έχουν απαλλαγεί της φορολογίας (π.χ. υπεραξία από την εξαγορά μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων), καθώς και από τα χρηματικά ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα, χρηματικά ποσά που προέρχονται από την διάθεση περιουσιακών στοιχείων, εισαγωγή συναλλάγματος μη υποχρεωτικά εκχωρητέου στην Τράπεζα της Ελλάδος, δάνεια, δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών καθώς και από οποιαδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί π.χ. αποζημίωση αγροτικών ζημιών λόγω καταστροφής της καλλιέργειας εκπίπτουν οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης.
- Οι ζημίες πρέπει να συμψηφίζονται με τα θετικά εισοδήματα και η αφαίρεση των δαπανών που προσδιορίζονται τεκμαρτά θα γίνεται έστω και αν ο φορολογούμενος εξαιρείται από αυτά (π.χ. ανάπηρος για τη δαπάνη επιβατικού αυτοκινήτου, που απαλλάσσεται από τα τέλη κυκλοφορίας, αγορά επιβατικού αυτοκινήτου Ι.Χ., ειδικά διασκευασμένου από πρόσωπο με κινητική αναπηρία άνω του 67%). Στην περίπτωση που δεν υπάρχουν τεκμαρτές δαπάνες ή αυτές που υπάρχουν είναι μικρότερες των 3.000 ευρώ προκειμένου για άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο και των 5.000 ευρώ, προκειμένου για συζύγους, κατά τον προσδιορισμό κεφαλαίου προηγούμενων ετών θα αφαιρούνται ποσά που θα προσδιορίζονται με βάση την κοινωνική, οικονομική και οικογενειακή κατάσταση των φορολογουμένων και τις αποδεδειγμένες δαπάνες διαβίωσης. Τα ποσά αυτά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερα των 3.000 ευρώ και 5.000 ευρώ αντίστοιχα.
2. Διάθεση περιουσιακών στοιχείων. Χρησιμοποιήσετε τα χρήματα που εισπράξατε από πωλήσεις αυτοκινήτων, ακινήτων, σκαφών αναψυχής κτλ. Ωστόσο τα έσοδα που προέκυψαν από την πώληση μετοχών ή ακινήτων πρέπει να είναι μειωμένα με το κόστος αγοράς τους αν είχαν αγοραστεί, ή με το φόρο δωρεάς αν είχαν αποκτηθεί από δωρεά κ.ο.κ. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες το κόστος απόκτησης των εσόδων αυτών είχε ληφθεί υπόψη ως τεκμήριο κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος του έτους που καταβλήθηκε και ο φορολογούμενος επικαλείται ανάλωση κεφαλαίου του έτους αυτού.
3. Δάνεια, γονικές παροχές. Τα ποσά που προέρχονται από δάνεια συνήθως αποδεικνύονται σωτήρια για την κάλυψη των τεκμηρίων εισοδήματος. Σε κάθε περίπτωση το δάνειο θα πρέπει να έχει ληφθεί πριν γίνει η συγκεκριμένη δαπάνη ενώ η δήλωση για το φόρο δωρεάς ή γονικής παροχής πρέπει να έχει υποβληθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2011.
4. Ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα. Τέτοια ποσά είναι η αποζημίωση για ατύχημα, το εφάπαξ ασφαλιστικού οργανισμού κλπ.
5. Κέρδη από τυχερά παιχνίδια. Τα κέρδη από τυχερά παιχνίδια και λαχεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των τεκμηρίων εισοδήματος εφόσον επισυναφθεί σχετική βεβαίωση από τον ΟΠΑΠ ή τη Διεύθυνση Λαχείων. Η εφορία δεν αναγνωρίζει τα κέρδη από καζίνο.
6. Δωρεές από συγγενικά πρόσωπα. Ένας νόμιμος τρόπος κάλυψης τεκμηρίων εισοδήματος είναι οι δωρεές από τρίτα πρόσωπα συγγενικά ή μη.
Αγγελική Κιλιντζόγλου για το moneypost.gr
