Χάγκαντα (Haggadah) του Σεράγεβο, ένα εβραϊκό εικονογραφημένο χειρόγραφο του 14ου αιώνα, έκλεισε σήμερα τις πόρτες του λόγω της έλλειψης χρημάτων και του πολιτικού αδιεξόδου σε μια χώρα εθνοτικά διαιρεμένη από τον πόλεμο του 1992-95.
«Ένα τόσο πολύπλοκο ίδρυμα δεν μπορεί να λειτουργήσει με αυτοσχέδιο τρόπο. Τα χρήματα για τους μισθούς και τα λειτουργικά έξοδα θα πρέπει να καταβληθούν από τις αρχές», δήλωσε ο Αντνάν Μπουσούλαντζιτς, διευθυντής του παλαιότερου μουσείου της χώρας, το οποίο βρίσκεται στο Σεράγεβο.
Το ίδρυμα δεν έχει επίσης καταβάλει μισθούς στους περίπου 60 υπαλλήλους του εδώ και ένα χρόνο, διευκρίνισε ο διευθυντής του κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Περίπου 60.000 ευρώ το μήνα απαιτούνται για τη λειτουργία του μουσείου, χωρίς νέες επενδύσεις, πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Το Μουσείο που ιδρύθηκε το 1888, όταν η Βοσνία ήταν μέρος της Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας (1878-1914), δεν είχε ποτέ σταματήσει να λειτουργεί από τότε.
«Αυτό δεν είχε ποτέ γίνει στα 124 χρόνια ύπαρξης του θεσμού αυτού», υπογράμμισε ο κ. Μπουσούλαντζιτς, εκφράζοντας τη λύπη του για την "αδιαφορία" των τοπικών αρχών.
Η διεύθυνση του μουσείου υπέβαλε προσφυγή σε ένα τοπικό δικαστήριο κατά της βοσνιακής κυβέρνησης, κατηγορώντας την για «αμέλεια» σε σχέση με ένα κρατικό ίδρυμα, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
«Αυτό που συμβαίνει σήμερα, το 2012, 17 χρόνια μετά τον πόλεμο, είναι μια ταπείνωση, μια ντροπή και μια αμαρτία», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο ιστορικός Ενβέρ Ιμάμοβιτς, ο οποίος ήταν διευθυντής του μουσείου κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Σεράγεβο (1992-95).
«Το Εθνικό Μουσείο δεν είχε ποτέ κλείσει τη διάρκεια του πολέμου», τόνισε.
Το Εθνικό Μουσείο είναι ένα από τα επτά πολιτιστικά ιδρύματα του κράτους, εκτός από την Εθνική Βιβλιοθήκη και το Μουσείο Ιστορίας, των οποίων το καθεστώς λειτουργίας δεν έχει καθοριστεί μετά τον πόλεμο.
Επιπλέον, η συμφωνία ειρήνης του Ντέιτον (Ηνωμένες Πολιτείες), η οποία έθεσε τέρμα στη σύγκρουση της Βοσνίας, δεν προέβλεπε τη δημιουργία ενός Υπουργείου Πολιτισμού σε κεντρικό επίπεδο.
Τον τομέα του πολιτισμού διαχειρίζονται στη Βοσνία οι δύο οντότητες, η σερβική και η κροατομουσουλμανική, από τις οποίες και αποτελείται η χώρα. Σε κεντρικό επίπεδο, το Υπουργείο Πολιτικών Υποθέσεων είναι αρμόδιο για το συντονισμό των πολιτιστικών προγραμμάτων και τη διεθνή συνεργασία.
«Ο τομέας του πολιτισμού δεν είναι ακριβώς ο δικός μας τομέας. Το υπουργείο Πολιτικών Υποθέσεων δεν έχει χρήματα για να πληρώσει τους μισθούς στους υπαλλήλους αυτών των ιδρυμάτων», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο μια εκπρόσωπος του υπουργείου αυτού η Ζόριτσα Ρούλι.
Τα επτά πολιτιστικά ιδρύματα του κράτους εξακολούθησαν να υπάρχουν από το τέλος του πολέμου χάρη σε δωρεές και δημόσια χρηματοδότηση.
Τα μουσουλμανικά, κροατικά κι σερβικά πολιτικά κόμματα, δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για τη χρηματοδότηση αυτών των ιδρυμάτων από τον κεντρικό προϋπολογισμό με συστηματικό τρόπο.
Όλα έχουν δημιουργήσει χρέη. Έτσι, στην Εθνική Βιβλιοθήκη διεκόπη η λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης, τον Ιανουάριο, μέσα στο χειμώνα. Ενώ η Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης έκλεισε στο κοινό στις μόνιμες συλλογές της τον Σεπτέμβριο του 2011.
